Урок №17. Основной курс


Урок шестнадцатый — Унҗиденче дәрес


Кабатлау


КҮНЕГҮЛӘР

1. Тәрҗемә итегез:

1) Әлбәттә, без иртәгә Казанга китәчәкбез. Безнең автобус беренче яртыда булачак.

2) Бәлки иртәгә кар явар. Бүген төньяктан бик салкын җил булды.

3) Кичә салкын һәм болытлы көн иде. Ә бүген иртәдән күктә кояш балкый. 

4) Быел ноябрьдә миңа егерме өч яшь тулачак. Киләсе елда, бәлки, мин инситутны тәмамлармын.

5) Киләсе елда без, бәлки, мәктәптә практикага барырбыз. Анда без үзебезнең беренче дәресләрне укытырбыз.

6) Кич белән син китап укырга яратасыңмы? Син фантастик романнар укырга яратасыңмы? Ә кайсы жанр сиңа күбрәк ошый: хикәяме әллә романмы?

7) Табиб хастаханәдә эшли. Ул кешеләрне дәвалый. Сез соңгы тапкыр кайчан хастаханәга бардыгыз?

8) Безнең бакчада бик күп җиләк-җимещ агачлары үсә. Сезгә нәрсә күбрә ошый: алмамы, чияме әллә кура җиләгеме?

9) Безнең урманнарда күп төрле агачлар үсә. Урманда кышын дә, җаен дә бик матур була. Буш вакытта мин гел урманга китәм.

10) Үткән атнада алар зур концертка барганнар. Концерт бик озак барган. Алтыда башланган концерт сәгать унда гына беткән. Алар икенче тапкыр кечкенәрәк концертка барырлар дип уйлыйм.

11) Үткән айда без футболга бардык. Туксан минут кычкыра-кычкыра утырдык, ә футболчылар бер туп та кертмәделәр.

12) Тегүче киемнәр тегә, ә төзүче биналар һәм йортлар төзи. Ә дизайнер белән архитектор нишлиләр? Алар тегүчегә нинди кем тегәргә, ә төзүчегә нинди бина төзәргә икәнен күрсәтәләр. 

13) Минем әниемә илле яшь тулды. Өйдә зур бәйрәм булды. Әнигә нинди генә бүләкләр бирмәделәр! Мәсәлән, мин зур кәрзин чәчәк бүлә иттем.

14) Алмазның апасына утыз бер яшь тулачак. Аның апасы кияүдә инде, аның ике баласы бар. Кечкенәсенә әле ике яшт тә тулмаган. Шуңа күрә аның апасы өйдә бала белән утыра.

15) Егет кешегә җитмеш төрле һөнәр дә аз. Ләкин бер һөнәрдә генә булса да, егет кеше беренче булырга тиеш.

16) Һөнәрсез кеше – кулсыз кеше. Монысы бик дөрес. Шуңа күрә һәр кешегә вакытында укырга, вакытында һөнәргә өйрәнергә кирәк.

17) Синең абыең тел белгече булып эшли. Аның өч китабы чыкты инде. Хәзер ул институтта студентларны укыта.

18) Гепард җир өстендә иң тиз хайван дип санала. Ул бер сәгатькә йөз километр чаба ала диләр. Ләкин андый тизлектә ул кыска арада гына чаба ала.

19) Анаконда җир шарында иң зур елан дип санала. Анаконда Амазонка елгасы буйларында яши. Дөньяда иң зур елгада иң зур елан яшәргә тиеш инде.

20) Кытайда миллиард 300 миллион чамасы кеше яши. Шулай итеп, дөньяда яши торган кешеләрнең һәр алтысының берсе кытайлы булып чыга.


2. Сорауларга җавап бирегез:

1) җир шарында иң биек тау нинди?

2) Беренче Бөтендөнья сугышы кайчан башланган?

3) Сез нинди кыш айларын беләсез?

4) җәй көне һава торышы нинди була?

5) Үткән җәй яңгырлы булдымы? 

6) Кайсы хайванны «җәнлекләр патшасы» дип атыйлар?

7) җир шарында иң озын елга нинди? Ул кайда урнашкан?

8) Кайсы елга озынрак: Эльбамы, әллә Иделме?

9) Европаның иң биек тавы нинди?

10) Синең әтиең ничә яшьтә?

11) Бөек рус шагыйре А.С. Пушкин ничә яшьтә үлгән?

12) Ә Габдулла Тукай ничәнче елны үлгән?

13) Казанда нинди бөек галимнәр яшәгән?

14) Сез нинди татар язучыларын һәм шагыйрьләрен беләсез?

15) Марат иртә белән нәрсә эчә?

16) Төзүче нәрсәләр төзи?

17) Төркиянең башкаласы нинди шәһәр?

18) Сез нинди рус язучыларын беләсез һәм яратып укыйсыз?

19) Сезгә нинди чит ил язучылары ошый?

20) Алар нинди телләрдә язганнар?

21) Сез нинди рәссамнәрне беләсез?

22) Алар кайсы илләрдә яшәгәннәр?

23) Яшелчә бакчасында нинди яшелчәләр үсә?

24) җиләк-җимеш бакчасында нәрсәләр үсә?

25) Татарстан урманнарында нинди агачлар үсә?

26) Ә нинди кыргый хайваннар очрый?

27) Сез нинди очмый торган кошларны беләсез?

28) Кич белән сез нәрсә эшләргә яратасыз?

29) Сезгә нинди һөнәрләр ошый?

30) Сез хәзер кем булып эшлисез яки кайда укыйсыз?


3. Татарчага тәрҗемә итегез:

1) Они вчера приехали из Казани. Они были там две с лишним недели.

2) Мы на прошлой неделе вернулись из Москвы. Мы были там на международной конференции.

3) Вероятно, завтра будет дождь. Сегодня дует холодный северный ветер.

4) Может быть, на следующей неделе мы пойдем на концерт Салавата.

5) Я обязательно приду к тебе сегодня вечером. Жди меня в семь часов.

6) Моему отцу в этом году исполнится 50 лет. Я подарю ему спиннинг. Он так любит ловить рыбу.

7) Моему брату в этом году исполнилось 26 лет. Он старше меня на два года. Но я выше его на 6 сантиметров.

8) Ты когда поедешь в Казань? Я тоже еду в Казань на следующей неделе. Может, поедем вместе.

9) В наших лесах растет много различных деревьев. Я люблю ходить в лес. Там красиво и зимой, и летом.

10) Я уже знаю около тысячи татарских слов. К концу этой книги буду знать около двух тысяч слов, и, может быть, уже начну хорошо говорить по-татарски.



Основной курс: 18 дәрес.  → 

© «Туган Тел» 2006-2018




return_links(); ?>